Kandydoza, inaczej drożdżyca – to rodzaj zakażenia grzybiczego wywoływanego przez drożdżaki, najczęściej z rodzaju Candida albicans. Zakażenie takie nazywa się oportunistycznym – oznacza to, że gatunek drobnoustroju niechorobotwórczego, występującego naturalnie również w przewodzie pokarmowym zdrowych organizmów ludzkich przedostaje się w głąb ciała, pokonuje bariery odpornościowe i powoduje różnego rodzaju zaburzenia i objawy chorobowe.

Grzyby z gatunku Candida w warunkach normalnych zasiedlają głównie jelito grube, śluzówkę dróg oddechowych, skórę, a także pochwę w przypadku kobiet i są komensalami, tj. współbiesiadownikami człowieka.

Istnieje wiele czynników, które mogą przyczynić się do powstania infekcji spowodowanej drożdżakami Candida – kandydozy: przebyta antybiotykoterapia, zespół nabytego niedoboru odporności AIDS, cukrzyca, stosowanie wziewnych glikokortykosteroidów, inhibitorów pompy protonowej, leków immunosupresyjnych, neutropenia, cewniki wewnątrznaczyniowe, niedawno przebyte przeszczepy i implantacje protez z tworzyw sztucznych, a także nowotwory, ciężkie oparzenia i zapalenie trzustki. Istnieją badania, które wskazują na związek diety bogatowęglowodanowej z nadmiernym namnażaniem się drożdżaków Candida i istnienie tak zwanego „zespołu nadwrażliwości na Candida” (objawy żołądkowo-jelitowe, alergie, zaburzenia psychiczne i inne), któremu rzekomo sprzyjałoby nadmierne spożywanie cukrów prostych, z drugiej jednak strony istnieje wiele badań, które wręcz temu przeczą i na dzień dzisiejszy nie istnieją żadne źródła jednoznacznie potwierdzające istotny związek diety i kolonizacji grzybiczej. Drożdżycę leczy się przede wszystkim farmakologicznie, stosując leki przeciwgrzybicze, a leczenie powinno być wprowadzone w ciągu doby od potwierdzenia kandydozy w wyniku posiewu.

Wśród kandydoz wyróżnić można przede wszystkim:

Kandydozę jamy ustnej i gardła – do objawów zalicza się zaczerwienienie i obecność białych plamek w obrębie błon śluzowych gardła, języka i dziąseł, czemu towarzyszy ciągły stan zapalny. Rzadziej występujące odmiany to zapalenie kącików ust i kandydoza rozrostowa. Te postaci drożdżycy dotykają najczęściej osoby cierpiące na AIDS, a także stosujący wziewne leki z grupy kortykosteroidów.

Kandydoza przełyku – w tej postaci występują charakterystyczne biało-żółtawe plamki na zaczerwienionej śluzówce, czasem obecne są także owrzodzenia przełyku. Może być wynikiem przebytej radioterapii, infekcji wirusem cytomegalii, HSV a także refluksowego zapalenia przełyku i AIDS.

W przypadku drożdżycy żołądka i jelit podobnie jak w przypadku wcześniej wymienionych odmian występują owrzodzenia. Należy jednak pamiętać, że sama obecność grzybów Candida nie świadczy o chorobie i jest rzeczą naturalną u osób zdrowych. Do stanu chorobowego dochodzi najczęściej w wyniku uszkodzenia śluzówki układu pokarmowego.

Do najczęstszych objawów kandydozy rozsianej zalicza się gorączkę, zespół niewydolności wielonarządowej, zmiany skórne a także mikroropnie mogące występować we wszystkich narządach.

Pomimo braku dowodów na zależność występowania kandydozy i rodzaju diety warto pamiętać, że mikrobiota jelitowa to co najmniej kilkaset gatunków różnego rodzaju drobnoustrojów, które jako całość mają ogromny wpływ na nasze zdrowie i samopoczucie, i należy patrzeć na nią całościowo, nie w kontekście pojedynczych szczepów, a więc i całościowo dbać o jej dobry stan. Oznacza to, że chcąc zadbać o siebie od środka zacznijmy od dostarczenia swoim współstołownikom pełnowartościowej diety bogatej w błonnik, produkty nieprzetworzone o wysokiej gęstości odżywczej i małej zawartości cukrów prostych.

Bibliografia:

[1] Dangel T., Kandydoza i przepuszczalność jelitowa, Fundacja Warszawskie Hospicjum dla Dzieci, Warszawa 2014, ISBN 978-83-938474-0-2

[2] Rogalski P., Kandydoza przewodu pokarmowego — fakty i mity, Gastroenterologia Kliniczna 2010, tom 2, nr 3, 87–97 Copyright © 2010 Via Medica, ISSN 2081–1020

[3] Weig M., Werner E., Frosh M., Kasper H. Limited effect of refined carbohydrate dietary supplementation on colonization of the gastrointestinal tract of healthy subjects by Candida albicans. Am. J. Clin. Nutr. 1999; 69: 1170–1173

[4] Kobierzycka K., CUKIER A GRZYBICA, www.szczesliwibezcukru.pl