Izotonik to napój mający na celu nawodnienie osób aktywnych fizycznie i sportowców, a także uzupełnienie elektrolitów i witamin utraconych wraz z potem. Stosowanie tego typu napojów jest szczególnie uzasadnione w przypadku aktywności fizycznej, która trwa minimum 30 minut i w warunkach wzmagających wydzielanie potu, takich jak podwyższona temperatura i wilgotność powietrza.

W skład napojów izotonicznych dostępnych na rynku wchodzi przede wszystkim woda, cukry, elektrolity (głównie sód, potas, magnez, wapń) i witaminy, a wzajemne proporcje różnią się w zależności od producenta. Cechą, która odróżnia izotoniki kupione w sklepie od tego, który możemy przygotować w domu jest obecność substancji dodatkowych, takich jak barwniki (błękit brylantowy, czerwień koszenilowa), słodziki, np. aspartam, duże ilości cukru i regulatory kwasowości. Dodatki te sprawiają oczywiście, że wykonanie izotoniku samodzielnie będzie nie tylko zdrowszą, ale i tańszą opcją, a sporządzenie takiego napoju jest niezwykle proste. Wystarczy do tego:

• Około litr wody
• Cukier lub glukoza – 4-5 łyżek
• Sok ze świeżych cytrusów
• Duża szczypta soli

U osób bardzo aktywnych fizycznie i uprawiających sport w utrudnionych warunkach uzupełnianie wody i elektrolitów jest szczególnie ważne, gdyż ich niedobór może doprowadzić do zaburzeń funkcjonowania układu krążenia, a także do udaru czy wyczerpania. Odpowiedni, zbliżony do tego występującego w osoczu krwi lub pocie, stosunek elektrolitów w napoju gwarantuje efektywne przenikanie napoju i jego składników w przewodzie pokarmowym, co skutkuje szybkim i skutecznym nawodnieniem organizmu. Obecność sodu w izotonikach zapobiega niechcianym kurczom mięśni, a cukry proste stanowią szybki zastrzyk energii.

Cechami, które odróżniają izotoniki od napojów energetycznych jest przede wszystkim niższa zawartość cukru oraz nienasycenie dwutlenkiem węgla.

Włączenie napojów izotonicznych ma szczególne znaczenie w przypadku osób uprawiających sporty wytrzymałościowe, takie jak kolarstwo czy długotrwałe biegi. Izotoniki dostępne w sklepach są wygodną opcją, warto jednak pamiętać, że poza witaminami i elektrolitami zawierają one niepotrzebne składniki, których długotrwałe spożywanie może nie być obojętne dla naszego zdrowia i samopoczucia. Regularne spożywanie izotoników sklepowych może znacznie uszczuplić nasz portfel, warto więc przygotowywać takie napoje samodzielnie, według własnych upodobań smakowych.

Piśmiennictwo:

[1] Joachimiak I., Szołtysek K., Świadomość, stan wiedzy oraz częstotliwość spożycia napojów energetyzujących i izotonicznych przez osoby młode, czynnie uprawiające sport, NAUKI INŻYNIERSKIE I TECHNOLOGIE 1(8) . 2013 ISSN 2080-5985

[2] Stasiuk E., Przybyłowski P., Elektrochemiczne wskaźniki jakości w ocenie napojów

izotonicznych, Probl Hig Epidemiol 2015, 96(4): 827-829

[3] http://www.mojdietetyk.pl/artykuly/napoje-izotoniczne-czy-warto-je-pic.html